Diagnoza i terapia Integracji Sensorycznej często kojarzy się z pomocą kierowaną           do dzieci starszych, dzieci w wieku przedszkolnym lub szkolnym, dzieci autystycznych,    z ADHD, z zaburzeniami neurologicznymi, genetycznymi, z problemami wczesnoszkolnymi. Zaburzenia te nie pojawiają się nagle, ich podłoże leży we wczesnym okresie rozwoju dziecka a wiele z nich możemy zdiagnozować  i stymulować już od najwcześniejszych momentów życia.

Twórczynią metody SI była Jean Ayres. Zwróciła ona uwagę na znaczenie podstawowych układów zmysłów w rozwoju dziecka w pierwszych miesiącach, latach życia, w ewolucji umiejętności ruchowych  i poznawczych. W trakcie życia płodowego rozpoczyna się zbieranie doświadczeń czuciowo – ruchowych. Dziecko poruszając się w łonie matki odbiera bodźce dotykowe, kinestetyczne i słuchowe. Po urodzeniu te pierwsze doświadczenia tworzą bazę pozwalającą na naukę i kształtowanie umiejętności.  

Każdy zdrowy niemowlak we właściwy sposób reaguje na głos i dotyk matki, ojca, okazuje emocje związane z potrzebami, zasypia i budzi się zgodnie z własnym rytmem, posiada umiejętność swoistej samoregulacji. Jego rozwój ruchowy i poznawczy jest przewidywalny i charakteryzuje go pojawianie się umiejętności coraz bardziej trudnych, wyspecjalizowanych. Rodzice intuicyjnie potrafią reagować na potrzeby malucha, poprzez pielęgnację i zabawę odpowiednio stymulować rozwój maluch.

 A jeśli oczekiwane zachowania nie pojawiają się. Niemowlę jest niespokojne, często płacze  a rodzicom trudno je uspokoić, pokazuje emocje nieadekwatne do zaistniałych sytuacji, ma problemy  z jedzeniem, zasypianiem i spaniem, nie lubi być przytulane, dotykane.

Objawy te często przypisywane są niespokojnym i wymagającym dzieciom lub rodzice, najczęściej matka obwiniana jest za nieporadność.

 Takie zachowania mogą mieć związek z zaburzeniami neurologicznymi, genetycznymi, być następstwem wcześniactwa, schorzeń, które pojawiły się w życiu płodowym lub w okresie wczesnodziecięcym. Mogą być także wynikiem niewłaściwego zbierania wrażeń zmysłowych  z otoczenia, nieodpowiedniego ich przetwarzania w układzie nerwowym      i w konsekwencji złej odpowiedzi dziecka na dobiegające do jego organizmu z zewnątrz bodźce.

Celem diagnozy Integracji Sensorycznej u dzieci do 2 roku życia jest jakościowa i ilościowa ocena rozwoju oraz reakcji dziecka na pojawiające się w jego otoczeniu bodźce, zmiany. Nazwanie zaobserwowanych zaburzeń, ustalenie  jaki wpływ mają one na rozwój dziecka i wdrożenie działań terapeutycznych, których celem jest nauka właściwych reakcji i zachowań.